Hoe voorkom je een terugval in je oude leefstijl

De vrouwen die ik begeleid zijn meestal heel bewust bezig met hun gezondheid. Zeker na hun 40^e levensjaar als de overgang zich aandient en ze last krijgen van hormonale klachten, doen ze hun best  om verantwoorde leefstijlkeuzes te maken.

Uit de praktijk blijkt dat dit niet altijd even gemakkelijk gaat. Het leven is wispelturig, er komen geregeld flinke uitdagingen op je pad waardoor de druk toeneemt. De tijd voor jezelf en je gezonde leefstijl worden meestal als eerste geschrapt. Het moet dan allemaal snel en gemakkelijk.

Het zijn van die perioden dat het gewoon niet lukt. Voordat je het weet val je terug in oude gewoontes en patronen en lopen de frustraties hoog op.

Waarom val je terug in je oude leefstijl?

Wij mensen doen het goed op gewoontes. Zo vinden wij het heel prettig om op dezelfde tijdstippen te eten, te slapen en op te staan. Ook in wat we doen zit vaak een regelmaat: elke dag hetzelfde ontbijtje, in het weekend een wijntje en op vaste dagen sporten.

Stel je nu voor dat je iets in je leefstijl wilt veranderen, omdat het beter voor je is. Neem bijvoorbeeld stoppen met suiker, nog maar twee kopjes koffie drinken per dag, elke dag 10.000 stappen zetten, meer ruimte maken voor stressreductie of op tijd naar bed gaan.

Jouw oerbrein registreert deze veranderingen en vindt dat helemaal niet fijn, want als er iets of iemand niet houdt van veranderingen, dan is het jouw eigen instinct.

Door bepaalde aspecten te veranderen in jouw leefstijl treedt je buiten je comfortzone. Het is nieuw, spannend en daardoor ontstaat er een bepaalde vorm van weerstand. Je hoort dat stemmetje in je hoofd zeggen “dit is veel te moeilijk” en “mag ik dan niet eens meer dat ene koekje?” vooral als het je wens is om een paar kilo af te vallen.

Op goede dagen lukt het je om dit stemmetje te negeren. Maar als de druk toeneemt doordat de dingen anders lopen dan gepland of er veel van je wordt gevraagd, dan is de reactie van ons brein hierop dat we echt terug willen naar het oude, vertrouwde patroon.

In zo’n situatie ligt het niet aan je wilskracht, het zijn hele sterke instinctieve krachten die daarvoor zorgen dat we ’n stap terugzetten.

Hoe voorkom je een terugval?

Ik weet bijna zeker dat je je wel herkent in zo’n terugval. Of het nu gaat om gezonder eten, meer bewegen of vaker mediteren, er komt flink wat bij kijken voordat je nieuwe routine helemaal verankerd is in je leefstijl.

Weet dat je gedrag veranderen vrij complex is en dat je er wat tijd voor mag uittrekken om je nieuwe gewoontes goed vast te zetten. Wat helpt is dat je het echt gaat zien als een veranderproces en dat je op de juiste manier aanpakt.

Wat heb je nodig om een terugval te voorkomen?

Het uitgangspunt moet zijn dat je rekening houdt met de fysieke en mentale eigenschappen van je lichaam. Zo reageert je lichaam meteen als er bijvoorbeeld tekorten ontstaan doordat je te weinig eet. Je kunt te maken krijgen met extreme hongergevoelens, die je welbevinden beïnvloeden.

Daarnaast mag je nooit het mentale werk overslaan, omdat je anders geen antwoord hebt als je gedachten je proberen te dwarsbomen.

Houd deze twee uitgangspunten in gedachten en volg de volgende stappen.

1. Heb duidelijk zicht op wat je wilt bereiken

Het realiseren van jouw doelstelling, of het nou is  meer energie, gewichtsverlies of dat je af wilt van bepaalde hormonale klachten, het begint allemaal bij jezelf. Ga voor jezelf na hoe lang je al last hebt van je klacht en wat de oorzaak/aanleiding kan zijn. Op dat moment respecteer je dat je anders bent dan iedere andere vrouw. Jij bent uniek. Jij kiest voor jouw weg.

Vervolgens werk je uit wat je graag wilt bereiken, waar je naar verlangt en waarom. Zie jezelf voor je in je allerbeste versie. Hoe ziet dat eruit, hoe voelt dat? Beschrijf het uitvoerig of maak er een moodboard van. Hoe scherper je dat beeld voor ogen hebt, hoe groter motivatie om door te gaan op momenten dat het wat lastiger wordt.

Je erkent dat jouw weg naar je doelen heel persoonlijk is en bij jou leven moet passen. Het gaat er om dat je je leefstijl op vier verschillende pijlers onder de loep neemt:

• Gezonde voeding
• Voldoende beweging
• Ontspanning (inclusief nachtrust)
• Positieve mindset

2. Doe het stap voor stap

Maak een uitgebreide planning, waarin je per pijler bepaalt welke stappen nodig zijn om uiteindelijk je doelen te kunnen behalen. Hou ze vooral klein en realistisch. Begin er met twee, hooguit drie want anders wordt het teveel.

Dit is een belangrijke sleutel naar jouw succes. Je blijft gemotiveerd blijft en je benadert het als een definitieve aanpassing van jouw leefstijl, in plaats van kortstondig “afzien”.

3. Kies voor de juiste voeding

Veel vrouwen die ik begeleid willen hun eetpatroon aanpassen, omdat ze graag willen afvallen om ook na hun 40^e op hun gezonde gewicht te blijven of te komen. Vaak kiezen ze voor een oude methode als een dieet of calorieën tellen. Ze zeggen er meteen bij dat ze het niet langer dan twee weken hebben volgehouden.

Bij het schrappen van de snelle koolhydraten verliezen ze uit het oog dat ze wel volwaardig moeten eten, zodat het lichaam binnenkrijgt wat het nodig heeft om goed te kunnen functioneren. Kies daarom altijd als basis altijd voor drie volwaardige maaltijden per dag.

4. Doe dingen die je leuk vindt

We weten allemaal dat je lichaam beweging nodig heeft. Het stimuleert je bloedsomloop, het verbetert je conditie en je behoudt je spierkracht. Toch lijken we er steeds toe geneigd om vervolgens iets te kiezen waar we helemaal niet achterstaan. Neem de verplichte bezoekjes aan de sportschool.

Als je het daadwerkelijk goed wilt doen, dan is het van belang dat je iets kiest wat je leuk vindt. De kans is dan veel groter dat je het na enkele maanden nog steeds doet en niet allang hebt opgegeven. Denk hierbij ook aan een dagelijkse wandeling of vaker je fiets pakken. Heb je altijd willen salsadansen, ga het doen! Bewegen moet leuk zijn.

Vergeet niet om elke week ruimschoots tijd voor jezelf te reserveren, zodat je de dingen kunt doen die je leuk vindt. Naarmate we ietsje ouder worden is het belangrijk dat we de ruimte pakken voor onszelf. We willen ons graag wat terugtrekken om in alle rust tot onszelf te kunnen komen. Laat het niet als eerste sneuvelen, omdat andere dingen belangrijker lijken.

5. Heb compassie met jezelf

Ok, je weet wat je doelen zijn en je hebt een plan gemaakt om deze te bereiken. Je hebt helder zicht op de kleine stapjes die je de komende tijd gaat nemen, ook ben je super gemotiveerd om aan de slag te gaan.

Het veranderen van je leefstijl verloopt – net als het leven – met hoogte- en dieptepunten. Als je dat van tevoren weet, dan komt de klap bij de eerste tegenslag minder hard aan. Wat je in zo’n situatie het beste kunt doen is vasthouden aan je motivatie. Pak je beschrijving er nog eens bij of kijk naar je moodboard. Houd je voor dat afwijken van je plan je zeker niet verder gaat brengen en herken dat je instinct nu het stuur wil terugpakken.

Lukt het je ondanks alles niet om op je nieuwe pad te blijven? Heb dan compassie met jezelf. Je bent immers een mens, toch? Het goede nieuws van je leefstijl veranderen is dat je elke dag weer met volle moed opnieuw kunt beginnen. Heb geen schuldgevoel, veroordeel jezelf niet. Pak de draad weer op en kijk vooral naar voren.